Nadciśnienie tętnicze to dzisiaj jedna z najczęstszych chorób cywilizacyjnych. Według statystyk, ilość osób, które chorują na nadciśnienie z roku na rok rośnie i na ten moment może być to już aż 32% populacji. Kogo najczęściej dotyczy to schorzenie? Jak je leczyć i co robić, aby unikać czynników sprzyjających rozwojowi choroby? Zapraszamy do artykułu!
Co to jest nadciśnienie tętnicze?
Nadciśnienie tętnicze oznacza trwałe podniesienie ciśnienia tętniczego do około 140/90 mm HG lub więcej. Należy pamiętać, że schorzenie przez wiele lat może nie powodować właściwie żadnych objawów, a co za tym idzie, skutecznie uśpić czujność chorej osoby. Jeśli regularnie nie sprawdzamy wartości ciśnienia, bardzo możliwe, że nadciśnienie tętnicze zostanie wykryte u nas dopiero w momencie pojawienia się powikłań. Warto więc odpowiednio wcześniej zaopatrzyć siebie, naszych starszych już rodziców, czy dziadków w odpowiednie narzędzia i dokonywać pomiaru ciśnienia przynajmniej raz na jakiś czas.
Ciśnienie tętnicze — wszystko, co powinieneś wiedzieć
Nasz układ sercowo-naczyniowy, czyli potocznie mówiąc, układ krążenia możemy zobrazować sobie jako pewien zamknięty system, w którym o krążenie krwi w naczyniach krwionośnych (tętnicach i żyłach) dba główna jego pompa — nasze serce. Ciśnienie tętnicze jest naciskiem strumienia krwi na ściany wspomnianych wyżej naczyń.
Największą tętnicą w naszym ciele jest aorta. To do niej właśnie, przy pomocy serca, tłoczona jest krew. Aorta rozgałęzia się na mniejsze tętnice, które z kolei odpowiadają za doprowadzenie krwi do wielu naszych narządów — mózgu, wątroby, czy nerek.
Ciśnienie skurczowe i ciśnienie rozkurczowe
Istotną kwestią jest fakt, że ciśnienie naszej krwi jest najwyższe w momencie skurczu lewej komory naszego serca. To właśnie wtedy krew jest wtłaczana do dużych tętnic oraz do aorty — w tym przypadku mówimy o ciśnieniu skurczowym.
Ciśnienie rozkurczowe to sytuacja, w której nasze serce znajduje się w chwilowym spoczynku tuż przed ponownym skurczem. Ciśnienie krwi osiąga wtedy najmniejszą wartość.
Prawidłowe ciśnienie tętnicze
Ciśnienie tętnicze mierzy się w mm Hg, czyli milimetrach słupa rtęci. Podczas pomiaru uzyskujemy dwie liczby, które oznaczają omówione wyżej ciśnienie skurczowe oraz ciśnienie rozkurczowe.
Przyjęta obecnie kwalifikacja mówi nam, że prawidłowe ciśnienie tętnicze wynosi 120-129/80-84 mm Hg.
Objawy nadciśnienia tętniczego
Przy nadciśnieniu tętniczym chorzy skarżą się najczęściej na:
- uczucie kołatania serca,
- bóle głowy,
- zaburzenia widzenia,
- zaburzenia snu,
- uderzenia gorąca,
- zaczerwienienie na twarzy,
- obniżenie sprawności fizycznej,
- obrzęki rąk i nóg,
- niewydolność nerek i inne zaburzenia pracy tego narządu.
Musimy pamiętać, że nadciśnienie tętnicze nie boli, a brak objawów w tym przypadku nie oznacza wcale braku choroby, dlatego tak ważna jest profilaktyka. Młodszym i starszym dzieciom należy mierzyć ciśnienie w ramach bilansów pediatrycznych.
Zdrowe osoby w wieku 18-40 lat powinny mieć mierzone ciśnienie tętnicze przynajmniej raz na dwa lata w gabinecie lekarskim. Osoby po 40 roku życia powinny badać się raz w roku. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby samemu kontrolować stan swojego ciśnienia. Można to robić za pomocą standardowego ciśnieniomierza lub zegarka GPS z funkcją pomiaru ciśnienia Locon Life Plus. Dzięki temu, że urządzenie nosimy codziennie na nadgarstku, nie ma problemu z samobadaniem.
Sytuacja dotycząca nadciśnienia tętniczego i jego profilaktyki diametralnie zmienia się, kiedy w naszej rodzinie są przypadki chorób związanych z nadciśnieniem, chorobami nerek, lub cukrzycą, oraz w momencie, kiedy jesteśmy osobą otyłą. Tutaj nie ma mowy o sporadycznym sprawdzaniu ciśnienia — trzeba je kontrolować nawet codziennie.
Przyczyny nadciśnienia tętniczego
Nasze ciśnienie tętnicze zależy przede wszystkim od elastyczności ścian naczyń krwionośnych, a także od siły, z jaką serce pompuje do nich krew. I chociaż ciężko znaleźć jedną, konkretną przyczynę, z całą pewnością można stwierdzić, że nadciśnienie tętnicze bierze się bardzo często z nieodpowiedniego stylu życia:
- dużego spożycia soli,
- nadmiernego spożywania alkoholu,
- otyłości (zwłaszcza otyłości brzusznej),
- stresu,
- stosowania źle dobranej antykoncepcji (doustne środki antykoncepcyjne)
- codzienne przyzwyczajenia — pamiętaj, że regularna aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. Osoby uprawiające sport mają niższe ciśnienie tętnicze od osób, które prowadzą siedzący tryb życia.
Oczywiście bardzo istotnym czynnikiem jest tu genetyka. Skłonność do nadciśnienia tętniczego możemy odziedziczyć po naszych bliskich.
Nadciśnienie pierwotne i nadciśnienie wtórne
Chorych na nadciśnienie tętnicze możemy podzielić na dwie grupy — osób z nadciśnieniem pierwotnym oraz nadciśnieniem wtórnym.
Nadciśnienie pierwotne występuje aż u 90% pacjentów. Tutaj przyczyny powstania choroby nie są w pełni znane, ale jako najbardziej prawdopodobne wskazuje się tu nieprawidłową dietę, stres oraz udział genów i środowiska.
U reszty pacjentów występuje nadciśnienie wtórne (objawowe). Nadciśnienie tętnicze jest tu jednie objawem innego schorzenia. Co ciekawe, odpowiednie badania i wywiad lekarski umożliwiają wykrycie przyczyny nadciśnienia tętniczego, a co za tym idzie, trwałe wyleczenie.
Nadciśnienie tętnicze — powikłania
Szybkość pojawienia się powikłań nadciśnienia tętniczego zależy tak naprawdę od indywidualnych uwarunkowań chorych. Warto jednak podkreślić, że ilość powikłań narasta wraz z czasem trwania choroby i nie podejmowania odpowiednich środków zapobiegawczych. Wyróżniamy następujące powikłania ze strony układu sercowo-naczyniowego spowodowane przez nieprawidłowe ciśnienie krwi:
- przerost lewej komory serca,
- niewydolność serca,
- zawał serca,
- tętniak aorty,
- miażdżyca,
- przerost przegrody międzykomorowej.
To jednak nie wszystko. Nadciśnienie tętnicze stwarza możliwość wystąpienia powikłań także ze strony innych narządów i układów w naszym organizmie. To, do czego może doprowadzić zbyt wysokie ciśnienie krwi to przede wszystkim:
- udar mózgu,
- uszkodzenie nerek, zwężenie tętnicy nerkowej,
- uszkodzenie narządu wzroku,
- zmiany w funkcjonowaniu układu nerwowego.
Im dłużej nadciśnienie tętnicze jest nieleczone, tym większe ryzyko uszkodzenia wielu narządów.
Nadciśnienie tętnicze — jak je rozpoznać i jakie wykonać badania?
Jak już zostało wspomniane wyżej, najprostszym sposobem na wykrycie nadciśnienia tętniczego jest systematyczne wykonywanie pomiaru ciśnienia, czy to w domu, czy podczas wizyt lekarskich.
O doborze badań decyduje oczywiście lekarz, a do najczęstszych zalicza się:
- badania krwi,
- echo serca,
- konsultacja okulistyczna
- rzadziej USG konkretnych narządów.
Jeśli mamy objawy nadciśnienia tętniczego, w czasie diagnostyki lekarz może zlecić wykonanie badań takich jak Holter ciśnienia lub Holter EKG.
Leczenie nadciśnienia tętniczego
Podwyższone ciśnienie krwi zazwyczaj wymaga dobór odpowiednich leków obniżających ciśnienie. Tym zajmuje się oczywiście lekarz po zaznajomieniu się ze stanem zdrowia pacjenta. Nie jest jednak tajemnicą, że to, że leczyć nadciśnienie należy przez ogólną zmianę nawyków żywieniowych oraz tych codziennych związanych z aktywnością fizyczną.
Aktywności fizycznej nigdy za wiele!
W leczeniu nadciśnienia tętniczego ogromne znaczenie odgrywa ruch. Jeśli do tej pory miałeś siedzący tryb życia, nikt nie oczekuje od Ciebie tego, że za tydzień przebiegniesz maraton! Należy jednak pamiętać o tym, że wartość ciśnienia tętniczego w ogromnym stopniu związana jest z naszą kondycją. Warto więc do codzienności włączyć spacery, nordic walking, jazdę na rowerze, pływanie, czy grę w tenisa. Aktywność fizyczną należy wprowadzać stopniowo.
Nadciśnienie tętnicze, a dieta
Wysokość ciśnienia tętniczego zależy oczywiście także od tego, co spożywamy. Z całą pewnością nie należy przesadzać z dodawaniem do posiłków soli, dbać o odpowiednie nawodnienie niegazowaną wodą i ziołami oraz pilnować, aby na naszym talerzu codziennie pojawiały się warzywa i owoce. Aby podwyższone ciśnienie tętnicze miało szansę unormować swoją wartość, trzeba pamiętać także o:
- rzuceniu palenia,
- zadbaniu o utratę zbędnych kilogramów (nadwaga to jeden z największych czynników rozwoju powikłań nadciśnienia tętniczego, zmniejszenie masy ciała jest kluczowe!),
- ograniczeniu spożycia alkoholu.
Nie stosowanie się do zaleceń lekarza może prowadzić do wzrostu ciśnienia tętniczego, a co za tym idzie udaru mózgu i innych zagrażających życiu sytuacji. Powikłania nadciśnienia mogą prowadzić do niewydolności serca i chorób układu krążenia.
Nadciśnienie tętnicze — jak pomóc choremu?
Jeśli któreś z Twoich rodziców, babcia lub dziadek chorują na nadciśnienie tętnicze i codziennie martwisz się o ich zdrowie, czas zadbać o ich poczucie bezpieczeństwa oraz swój własny spokój. Leczenie nadciśnienia to często proces długotrwały i złożony, zależny od wielu czynników. Czasem chorych trzeba dodatkowo mobilizować i przypominać im o codziennej aktywności, lub sprawdzać, czy aby na pewno wzięli swoje leki.
Możesz monitorować samopoczucie członków swojej rodziny z jednej aplikacji — Bezpieczna Rodzina. Urządzenie, z którym działa usługa — zegarek GPS dla seniora Locon Life Plus, to prawdziwa rewolucja w kwestii dbania o zdrowie starszych, schorowanych osób.
Opaska Locon Life Plus wykonuje pomiary ciśnienia zdalnie — wynik badania możesz odczytać na wyświetlaczu swojego telefonu. Wartości ciśnienia odczytać może także senior bezpośrednio z urządzenia. Ponieważ zegarek posiada kartę SIM i działa jak telefon, możesz na niego zadzwonić, by upewnić się, że Twój rodzic, babcia, czy dziadek, nie zapomniał o popiciu swoich leków obniżających ciśnienie.
Na opasce znajduje się przycisk SOS. Jeśli starsza osoba źle się poczuje, po naciśnięciu guzika wyśle do Ciebie alarm SOS z prośbą o natychmiastową pomoc. Odpowiednio wcześnie zaalarmowany, zdążysz wesprzeć swojego bliskiego nim będzie za późno!
Oprócz wartości ciśnienia tętniczego, w aplikacji odczytasz także wyniki pomiaru saturacji, temperatury i pulsu. Dowiesz się więc dokładnie, w jakiej formie w danym czasie jest Twój bliski.
Teleopieka
Zdalny pomiar ciśnienia tętniczego może okazać się kluczem do określenia, czy Twój bliski potrzebuje pomocy. Decydując się na nasze rozwiązanie, nie tylko Ty trzymasz rękę na pulsie! Robią to także wykwalifikowani pracownicy centrum medycznego oraz ratownicy medyczni, którzy to w razie potrzeby natychmiast zostaną wysłani do seniora, jeśli będzie potrzebował pomocy!
Jeśli Twój bliski źle się poczuje, alarm SOS, czy alarm o zbyt wysokiej wartości ciśnienia zostanie wysłany nie tylko do Ciebie, ale także do centrum medycznego. Jeśli pracownikowi nie uda się nawiązać połączenia z seniorem, do członka Twojej rodziny zostanie wysłana karetka i profesjonalna pomoc.
Nie musisz obawiać się o zdrowie bliskich z nadciśnieniem tętniczym. Możesz zadbać o to, by w pełni cieszyli się życiem i byli spokojni o to, że nad ich bezpieczeństwem czuwasz zarówno Ty, jak i profesjonaliści.